Gergedan nasıl bir hayvandır, nasıl beslenir?

0 3.702

Burun boynuzlu anlamına gelen ve Yunanca’dan İngilizce terimlerine geçen kelime olan rhinoceros yani Gergedan, soyu tükenmekte olan otçul, memeli hayvandır. 5 farklı türü olan Gergadan, hayvanlarının üçü Güney Asya’da, ikisi Afrika’da yaşamlarını sürdürmektedirler. Gergedangiller familyasındandır. Karada yaşayan Gergedanlar, filden sonra gelen ikinci en büyük hayvanlardandır.

Gergedanlar türlerine göre ayrılmaktadır. Gergedanlar geniş bölgelerde yaşarlar. Bazı gergedanlar çift bazılarıda tek boynuzludurlar. Gergedanların büyük kısmı 1 tona yakın ağırlığındadır. Beyin ağırlıkları 400-600 gram arasında değişmektedir. Gergedanlar hakkında detaylara geçelim.

Gergedan Özellikleri ve Türleri Nelerdir?

Gergedanların özelliklerini maddeler halinde sıralayalım.

  • Gergedanların en iyi dostları Oxpecker kuşudur. Gergadanların sırtına konarak birlikte gezerler. Oxpecker kuşu gergedanın sırtında olan kene, böcek ve sinekleri yiyerek gergedanın rahat etmesini sağlar.
  • Gergedanların cildi tıpkı insan cildi gibi narindir. Soyulabilir, kesilebilir ve güneşten yanabilir.
  • Gergedanlar büyük ve iri gövdelerine rağmen çok hızlı koşarlar. Bir insan en hızlı 15 mil koşabilir. Fakat bir gergedan 48-60 km/s hızla koşabilir. Gergedanın koşma hızını bir yarış bisikleti ile karşılaştırabiliriz, hız olarak hemen hemen aynı hızdadır.
  • Gergedan çok iyi görmez. Burnunun dibindeki bir cismi bile göremezler. Fakat çok iyi koku aldıkları için herşeyi net görmesede bilebilirler.
  • Beyaz gergedanlar boynuzu ve kafası çok güçlü olduğu için 907 kiloluk ağırlığı taşıyabilirler.
  • Gergedanlar, zebralar ve atlar ile akrabadırlar.
  • Gergedan yavrularını 15 ila 16 ay karnında taşırlar. Yavru gergedan 3 yaşına kadar anne gergedan tarafından korunur.
  • Gergedan boynuzu en fazla 1.7 metre uzunluğundadır.
  • Gergedanın boynuzu, gergedan öldükten sonra bile yıllarca bozulmadan kalabilir.
  • Gergedanlar yaklaşık 40-45 yıl aralarında yaşarlar. Son Kuzey Beyaz Gergedan türü olan ve ismi hayvan severler tarafından Sudan konulan kuzey beyaz gergedan Sudan, 45 yaşında yaşlılık ve enfeksiyon sebebi ile Kenya’da koruma merkesinde (2018 yılında) ölmüştür.

Gergedan Türleri Nelerdir?

Gergedan Türleri Nelerdir
Gergedan Türleri Nelerdir

Gergedanların 5 türü ve 11 tanede alt türü bulunmaktadır. Bazı gergedanların 2 tane boynuzu, bazıları da tek boynuzu vardır. Boynuzları çok değerlidir. Gergedan boynuzları genellikle Çin ülkesinde tıb alanında kullanılmaktadır.

Beyaz Gergedan, Siyah Gergedan, Hint gergedanı olmak üzere günümüzde 5 gergedan türü bulunmaktadır. Gergedan tıpkı insanlar gibi uyku zamanına sahiptir. Bir gergedan günde 8-10 saat uyurlar. Gergedanlar çok iyi koku alabilirler fakat görme duyuları zayıftır. Gergedanlar asla zıplayamaz. Herhangi bir tehlike karşısında zıplayamaz, yürüyerek kaçarlar.

Siyah Gergedan

Siyah Gergedan, adına bakıldığı zaman siyah renkli olduğu akla gelebilir. Siyah Gergedan, aslında kül rengine yakın rengi olan, kahverenkli bir hayvandır. Kenya, Tanzanya, Kamerun, Güney Afrika, Namibya ve Zimbabve’de yaşarlar. Tek Toynaklılar takımı olarak adnlandırılan bir hayvandır. Kulakları oldukça geniş, kafaları iridir.

Siyah gergedan, Beyaz Gergedan ile sürekli karıştırılır. Aralarındaki tek fark boyut olarak büyüklüğü ve dudak yapılarıdır. Siyah gergedan, beyaz gergedandan daha ufak boyuttadır. Beyaz gergedan, siyah gergedandan oldukça iri, büyük ve dudakları da düzdür. Siyah Gergedanın dudakları ise sanki bir üçgeni andıran şekli vardır. Siyah gergedan kendini iri boynuzları ile oldukça iyi korur. Boynuzları çok değerli olduğu için de, insanlar tarafından boynuzları için öldürülmekte soyu bu yüzden tükenmektedir.

Çin Gergedan boynuzlarını öğüterek ilaç yapımında kullanır. Aslında bazı hastalıklara iyi gelip gelmediği tam kesinleşmemiştir. Yemen’ de gergedan boynuzları bıçak sapı olarak kullanılıyor ve bu yüzden oldukça değerli ve pahalı fiyatlarda satılmaktadır.

Beyaz Gergedan, Kuzey Beyaz Gergedan

Beyaz Gergedan
Beyaz Gergedan

Afrikada yaşamlarını sürdüren Beyaz Gergedan, nesli tükenmek üzere olan korumaya alınan türlerdendir. En büyük gergedan çeşididir. Büyük kare dudakları vardır. Otlama için kullanılan geniş ağzı vardır. Diğer gergedan türkerinin en sosyalleşmiş gergedandır.

Beyaz gergedanın son türü olan erkek kuzey beyaz gergedanı, Kenya’da koruma merkezinde öldü. 45 yaşında, yaşlılıktan ve enfeksiyon yüzünden sağlığı gittikçe kötüleşerek ölen beyaz gergedan, türünün son örneği idi.

İsmini Sudan koyan Kenya koruma merkezi yetkilileri, hayvan severler tarafından, bir arkadaşlık sitesi tarafından dünyanın en gözde bekarı olarak seçilmişti.

Beyaz erkek gergedan 2018 yılında ölmesi ile artık dünyamızda beyaz gergedan nesli tükenmiş oldu. Sadece 2 tane dişi beyaz gergedan kalmıştır.

Teorik olarak Sudan isimli erkek gergadanın ölmesi ile Kuzey Beyaz Gergedanlarının nesli tükendiği için, laboratuvar ortamında çoğaltılmasına çalışılacak. Sudan isimli beyaz gergedandan ve diğer kuzey beyaz gergedanlardan alınan örneklerle laboratuvar ortamında dölleme sağlanmaya çalışılacak. Dünyada şu an sadece 2 tane dişi Kuzey Beyaz Gergedan kalmıştır.

Kuzey beyaz gergedanların boynuzları altından daha değerli olduğu için insanlar tarafından avlanıp, öldürüldüklerinden, Kuzey Beyaz Gergedanın erkek soyu, 2018 yılında dünyamızda nesli tükenmiş hayvanlar arasında yer almaktadır.

Hint Gergedanı

Hint Gergedanı
Hint Gergedanı

Gergedan türlerinden olan Hint Gergedanı, tüyü olmayan, neredeyse tüysüz denecek kadar az olan ve tek boynuzludur. Gövdesi zırhlı görünümdedir. Ayaklarının üst kısımlarında siğil benzeri kabarcıklar bulunur. Hint Gergedanı Himalayalar’ın eteklerinde orman ve uzun otlaklar arasında bulunur. Şu an Pakistan, Myanmar ve hatta Çin’de bulunduğu bilinmektedir. Hindistan’ın korumaya aldığı bir kaç bölgede varlıklarını sürdürmektedir. Nesli tükenmeye yakın hayvanlardır. Sayıları oldukça azalmıştır.

Sumatra Gergedanı

Tüylü gergedandır. Gergedanların en küçüğüdür. Ağırlığı 500 kg.’dur. Omuz yüksekliği de 120 cm’.dir.

Afrika’da ki gergedanlar gibi 2 boynuza sahiptirler. Ön boynuzu 15 cm uzunluğundadır.

Dişilerin boynuzları, aynı türdeki erkek gergadanlarınkinden daha küçüktür.

Borneo ve Sumatra’da yaşamlarını sürdürürler. Sayıları çok az kalmıştır.

Sumatra Gergedanı
Sumatra Gergedanı

Soyları tükenmek üzeredir.

3,2 metre uzunluğa ve 1,3 metre yüksekliğe sahiptirler.

Renkleri kırmızımsı kahverengi gibidir.

Yetişkin gergedanları öldüren tek canlı türü insandır.

Sadece yavru ve genç gergedanların ölümüne, kolay av olarak görüldüklerinden timsahlar, büyük kediler, vahşi köpekler ve sırtlanlar gerçekleştirirler.

Javan Gergedanı

Erkek Javan Gergedanı tek boynuzludur. Dişi Javan Gergedanının ya boynuzları yoktur ya da topuz şeklindedir. Nesli tükenmiştir. Son Javan Gergedanı 2011 yılında avcılar tarafından Vietnam’da öldürülmüştür.

Gergedanlar Nasıl Beslenir?

Gergedanlar asla et yiyemezler. Gergedanların otçul hayvan olduklarından, beslenmelerini bitki örtüsünden sağlamaktadırlar.

Fakat beslenmeleri türlerine göre değişir. Bunun sebebide burunlarının farklı olması ve yiyecekleri barındırmak için burunlarının farklı şekillerde olmasından kaynaklanır. Örnek verecek olarsak Siyah Gergedanın uzun dudakları olduğu için, ağaç meyvelerini ve çalıları yemektedir. Beyaz gergedan ise, düz ve yere yakın burnunun olması sebebiyle yerdeki çimler ile beslenirler.

Gergedanlar neredeyse bütün gün ve gece otlanırlar. Günün sadece bir kaç saatini uyumak ve dinlenmekle geçirirler. Uyuma ve dinlenmelerini günün en sıcak olduğu zamana denk getirirler. Gergedanları çamur banyosu yaparken sıkça görebilirsiniz. Gergedanların çamura girip yatmalarının sebebi, aşırı güneşten korunma amacını taşır. Çamur, gergedanlar için bir nevi güneş kremi özelliği sağlamaktadır. Güneşten korunmak için çamura girerek, çamur ile vücutlarını soğutmaya çalışırlar. Ayrıca böceklerdende korunma yolu olarak çamuru kullanırlar.

Gergedanlar Nasıl Beslenirler
Gergedanlar Nasıl Beslenirler

Gergedanlar nadir olarak grup halinde gezerler. Genellikle tek ve yanlız hayvanlardır. Bir dişi, bir erkek ve yavrularından oluşan aile grupları ile dolaşırlar ve erkek gergedanın dediği olur, erkek gergedanın kuralları geçerlidir. Gergedanlar zararsızdırlar. Hiç bir hayvana zarar vermezler. Bir gergedan çok nadir saldırıya geçer. Saldırırsa oldukça tehlikeli büyük, güçlü hayvanlardır.

Gergedanlar Kaç Yıl Yaşarlar?

Gergedanların yaşam süreleri 45 yıla kadar uzar. 3 yaşına gelmiş bir gergedan yavrusu tek başına yol alıp, hayatta kalmak için mücadele edebilecek duruma gelmiştir.

Gergedanın Cinsiyeti Nasıl Anlaşılır? Gergedan Boynuzu

Gergedanların boynuzları cinsiyetleri hakkında bilgi verir. Burnunun üzerindeki boynuz eğer küçük ise dişi gergedandır. Burunlarının üzerinde ki boynuz büyük ise erkek gergedandır. Gergedanların boynuzları insan tırnakları gibidir.

Gergedanlar Tehlikeli midir?

Gergedan Nasıl Hayvandır?

Gergedanlar tehlike gördüklerinde kaçmaya yatkındırlar. Büyük cüsselerine zıt olarak çokda hızlı koşarlar. Bir gergedan saatte 40 mil hızında koşabilir. Gergedanlar saldırmaz, hiç bir hayvana cankıya zarar vermez. Kendilerini tehdit altında hissederlerse o zaman saldırabilirler. Bu saldırmanın sonucu insan için öldürücü de olabilir.

Gergedanlar Koruyucudurlar

Gergedanlar sadece kendilerini korumazlar. Birbirlerinide korurlar. Anne gergedanlar özellikle çok koruyucudurlar. Genç gergedanları korumaya alırlar. Gergedan buzağı annesi ile 3 yıl kalır. Bu 3 yıl içşnde anne gergeden yavrusunu öyle iyi korur ki inanılmaz bir sahiplenme koruma gerçekleştirir. Eğer yavrusu çin bi tehlike hissederse, anne gergedan inanılmaz olur ve her ne pahasına olursa koorumaya geçerek tehlikeli hale gelir.

Yeni Doğan Bir Gergedan Yavrusu ile Anne Gergedan

Çamurda Oynayan Beyaz Gergedan Yavrusu İle Anne Beyaz Gergedan

Cevap Bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

İnternet sitemizden en verimli şekilde faydalanabilmeniz ve kullanıcı deneyiminizi geliştirebilmek için çerezleri kullanmaktayız. Kabul ediyorum.Çerez Politikamız